SULTAN İKİNCİ ABDÜLHAMİD HAN
• Sultan Abdülhamid Han'ın fevkalâde çalışkanlığı ve hususî hayâtının intizâmı hayretle bahsedilen meziyyetlerindendir: Meselâ vefatına kadar yaz kış ılık duş yapmış ve hiçbir gün fasıla vermemiştir! Mesaî saatleri gayet muntazamdır ve yorulmak bilmeden çalışır. Mühim telgraflar ve haberler geldiği zaman gece uykusundan bile uyandırılabilir.
• Sultan, haysiyyet, vakar ve namus timsâlidir: On dört sene Mâbeyn kâtipliğinde bulunmuş olan eski Dâhiliyye Nazırlarından Reşid Bey'in hatıratında onun bu en bariz vasfına: "Kelimenin tam mânasiyle afîf idi: Yâni kimsenin ırzına ve kesesine göz diktiği görülmemiştir." diye şehâdet edilmektedir.
• Sultan Abdülhamid Han çok iktisatlı olmakla bilinir: Şehzadelik hayatı çiftliklerinin mahsûlâtiyle ticâret ya parak, parasını işleterek, mülklerinin idaresiyle bizzat meşgul olarak geçmiştir. Kardeşlerine borç verdiğinden bile bahsedilir! Beşinci Murad'ın cülusunda bir milyon altından fazla borcu olduğu hâlde, Sultan Abdülhamid Han tahta çıktığı zaman yalnız nakdî serveti yüz bin altından fazladır. Saltanatı devrinde de dâima idareli davranmış, umûmun menfaatine âit işlerde kendi kese sinden pek çok fedakârlıklarda bulunmuştur.
• İkinci Abdülhamid'in en büyük hususiyetlerinden biri de kan dökmekten son derece çekinmesidir. Reşid Bey hatıratında bu noktayı şöyle anlatır: "Kâtiplik hizmetinde bulunduğum on dört sene zarfında âdi cürümlerinden dolayı haklarında idam hükmü verilenler elbette yüzü geçmiştir. Pâdişâh bunların arasında yalnız birinin, anasını ve babasını katletmiş bir canavarın idamı hükmünü tasdik etti. Diğerleri hakkındaki idam cezalarını, müebbede, yahut yirmi, yirmi beş sene, hattâ daha az kürek cezasını dâima hapis cezasına tahvil etmiş olduğu, hâlen Hazîne-i-Evrak kayıtları ile de sabittir." Otuz üç sene süren saltanat devrinde idam edilenlerin tamâmı birkaç kişiden ibarettir.
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder